SEÇİCİ KONUŞMAZLIK

(SELEKTİF MUTİZM)

• Çocuğun yakın ilişki içinde olduğu bazı kişilerle konuşabilirken, özellikle otorite figürü olarak algıladığı çoğu insanla, yabancı ortamlarda konuşamamasıdır.
• Seçici konuşmazlığı olan çocukların çoğu utangaç, kaygılı, aşırı bağımlı ve uysaldır. Stres altındayken ebeveynlerine yapışır, yabancıların yanında küskün gibi görünürler, öfke nöbetleri ve yaşından küçük davranışlar sergileyebilirler. Tablonun düzelmesi sonrasında toplum önünde konuşmaktan veya başkaları tarafından sesinin duyulmasından korktuklarını belirtebilirler.
• Farklı kültürlerde yetişen, anadilde eğitim görmeyen, okulda konuşulan dilde kendini yeterli hissetmeyen çocuklarda sorun daha ağır seyreder.
• Eğitimciler çocukların akademik becerilerini değerlendirmekte zorlanırlar.
• Nadir görülen ama çoğunlukla şiddetli seyreden tedaviye dirençli bir ruhsal bozukluktur.

Seçici konuşmazlıktan şüphelenilen çocuklarda ruhsal değerlendirme

• Olası beyin hasarı, uygun şekilde konuşmasını engelleyen fiziksel sorunlar, işitme sorunları ve konuşma gecikmesi açısından değerlendirilmelidir.
• Çocuğun gelişim basamakları detaylı bir biçimde öğrenilmelidir.
• Konuşma ve dilin akıcılık, algılama, sesleri çıkarabilme açısından değerlendirilmesi gerekir.
• Konuşmada zorlanmasına neden olabilecek diğer kaygı sorunları dışlanmalıdır.
• Çocuğun evde ya da sevdiği kişilerin yanındaki konuşmasının ses ve video kayıtları ile değerlendirilmesi tanı konulmasını kolaylaştırır.

Seçici konuşmazlık uzun süren ve dirençli bir ruhsal bozukluktur.

• Belirtiler aylar veya yıllarca sürebilir.
• Büyük kısmı tedavi ve zamanla düzelirken başta sosyal fobi olmak üzere diğer ruhsal sorunlar gelişebilir.
• Çocuk ne kadar küçükse, okulda konuşmadığı süre ne kadar azsa, aile öyküsü ve gelişimsel sorun yoksa gidiş daha iyidir.
• Seçici konuşmazlığı olan çocuklarda akran ilişkileri ve ders başarısı ile ilişkili sorunlar ortaya çıkabilir.

TEDAVİ

• Tedavide çoğunlukla ilaç tedavileri ile terapilerin birlikte uygulanması önerilmektedir. En etkili terapiler bilişsel davranışçı terapi, oyun terapisi ve aile terapisidir.
• Terapi süreçleri terapist, çocuk, aile ve eğitimci işbirliği içinde sürdürüldüğünde daha olumlu sonuçlar elde edilir.
• Seçici konuşmazlıkta terapi genellikle yavaş ilerler. Çocuklar konuşması için zorlanmamalı, cezalandırılmamalı, kandırılmamalı ya da konuşması için rüşvet teklif edilememelidir.
• Ebeveynlerle sözel olmayan iletişimin teşvik edilmesi, konuşma ortamının sağlanması ve düzenli grup aktivitelerine katılması önerilmelidir.