İKİ UÇLU DUYGUDURUM BOZUKLUĞU
- Yakın bir zamana kadar Bipolar Bozukluk genel olarak bir erişkin hastalığı olarak bilinmekteydi. Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar bu bozukluğun çocukluk ve ergenlik döneminde başlama ihtimalinin hiç azımsanmayacak düzeylerde olduğunu ortaya çıkardı. Erişkin Bipolar Bozukluk hastalarının yaklaşık olarak %20-30’unun belirtileri 18 yaşından önce başlamaktadır. Çocukluk ve gençlik yıllarında Bipolar Bozukluğun diğer ruhsal sorunlardan ayırt edilmesi zordur. Bu nedenle Bipolar Bozukluk çocukluk ve gençlik yaşlarında çoğu zaman başka tanılarla takip edilen bir ruhsal bozukluktur.
- Bipolar Bozukluk çoğu zaman depresyon ve mani ataklarıyla seyretmektedir. Bipolar Bozukluk’ta görülen depresyon genel olarak daha ağır seyreden, daha fazla işlev kaybına neden olan, intihar düşüncesi ve girişimlerinin fazla olduğu şiddetli bir depresyondur. Mani ataklarında ise kendini büyük ve güçlü görme, uyku gereksiniminde azalma, her zamankinden daha konuşkan olma, fikir uçuşmalarının olması, dikkatini odaklayamama, dikkatin kolay çelinmesi, amaca yönelik etkinliklerde artma, kötü sonuçlar doğurma ihtimali yüksek etkinliklere aşırı katılma gibi belirtiler görülür. Genellikle sinsi ve birkaç belirtiyle başlar. Olumsuz yaşam olayları ve stresli durumlarda akut olarak da başlayabilir. Gidişi kronik ve süreklidir.
- Bipolar Bozukluk tanısı koymak için mutlaka bir mani atağının ya da depresyonla karışık mani belirtilerinin olması gerekir. Çocuk ve ergenlerde bu mani ve depresyon atakları hızlı bir şekilde birbirine değişebilir ya da karma bir şekilde görülebilir. En fazla görülen belirtiler çabuk sinirlenme, aşırı uyarılmışlık hali ve huzursuzluktur. Sinirlilik, hırçınlık ve şiddetli davranış sorunları da sıklıkla görülür. Özellikle mani döneminde gerçeği değerlendirme yetisi bozulabilir. Ergenlerde bu ataklar sırasında madde kullanma ve kuralları ciddi şekilde ihlal etme davranışları ortaya çıkabilir. Çocuklarda gereksiz övünmeler, kendini üstün görme, hareketlilik, düşüncesiz ve tepkisel davranışlar görülebilir.
- Büyük oranda genetik geçişli bir ruhsal bozukluk olduğu düşünülmektedir. Çocukluk yaşlarında ortaya çıkan Bipolar Bozukluk’ta genetik yüklülük daha fazladır. Olumsuz yaşam olayları, stresli durumlar, ihmale ve istismara maruz kalma, fiziksel hastalıklar gibi faktörler Bipolar Bozukluğu ortaya çıkarabilir ya da atakları tetikleyebilir.
- Bipolar Bozukluk; Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, Yıkıcı Davranış Bozuklukları, Kaygı Bozuklukları, Obsesif Kompulsif Bozukluk, Madde Bağımlılığı, Otizm Spektrum Bozuklukları ile birlikte görülebilir. Bipolar Bozukluk’a eşlik eden bir ruhsal sorunun varlığında tedavi süreci daha da zorlaşmaktadır.
TEDAVİ
- Temel tedavi yöntemi ilaç tedavileridir. Dirençli vakalarda birden fazla ilaç kullanmak gerekebilir. İlaç tedavisi uzun sürelidir. Bazı olguların hayat boyu ilaç kullanması gerekebilir. Ataklar sırasında hastane yatışı gerekebilir.
- Antidepresan ilaçlar maniyi tetikleyebilir. Bipolar Bozukluk tanısı alan çocuklarda antidepresan ilaçların dikkatli kullanılması gerekir.
- Terapilerin Bipolar Bozukluk tedavisinde etkinliği azdır. Ancak çocuk ya da gencin psikoeğitimi, ailenin psikoeğitimi, tedavi kullanımı ve tedavinin devam edilmesi konusunda motivasyonel tekniklerin kullanılması, baş etme becerilerinin arttırılması için psikoterapiler kullanılabilir.
ETİKETLER:
- DOÇ. DR. MUHAMMED AYAZ
- 6643 Okunma